مارسل بوازار می نویسد:
یکی دیگر از تعالیمی که قران کریم در مسائل مربوط به برده و کنیز داده و نشانه خصلت انسان دوستی اسلام است، تشویق مسلمانان به آزاد ساختن برده و گماشتن بردگان به کارهای متناسب با استعدا و مهارت او از آن جمله می باشد.
در راه اجرای هر چه بهتر این برنامه انسانی اسلام کمک هزینه ای را از بیت المال اختصاص داده است.
بدین ترتیب که پرداختن وجوهی را به منظور بهبود شرایط زندگی و ازاد ساختن و به کار شایسته گماشتن بردگان بابت زکات پذیرفته است (سوره بقره ایه 177) مهم تر از همه اینها آزادی برده بنا به خواست او و پرداخت سرمایه لازم بدو و نیز شویی با کنیزانی است که به ازدواج موافقت داشته اند(جهت احتراز از و کامجویی به اجبار ) پافشاری اسلام در آزادی برده و پرداخت سرمایه ای برای کار تولیدی به او ،تنها آزادی ظاهری نباید تلقی شود این عمل آزادی اقتصادی او را نیز تضمین می کرد و از بهره کشی آینده او بوسیله پولدار یا متنفذ دیگری جلوگیری می نمود.
قوانین آزادی بردگان در امریکا ،کوچک ترین کمک مادی به برده ازاد شده نمی کرد.
غالبا به علت دشواری های اقتصادی و بیکاری ،بردگان سیاه پوست چندان از ازادی خود استقبال نکردند و پس از مدتی سر گردانی و بلا تکایفی و تیره روزی به سوی ارباب نخستین خود بازگشتند.
در حالی که اسلام با روشن بینی ضمن مبارزه با بهره کشی و بیگاری انسانها جلوگیری از عدم تعادل اقتصادی جامعه را نیز پس از ازادی بردگان پیش بینی گرده است.
توصیه به رفتار شایسته و نیکو کاری نسبت به پدر و مادر ، خویشاوندان ، یتیمان ، مستمندان ، همسایگان و در راه ماندگان ،خدمتکاران و بردگان را نیز در بر می گیرد (سوره نور ایه 39)
در صدر اسلام به ویژه دوران حیات پیامبر (ص)-بردگان نه تنها آزاد می شدند بلکه از تعلیم و تربیت و مراقبتهایی نیز بهرمند می گردیدند ذکر موارد ،لازم به نظر نمی رسد تنها به داستان (زید) اشاره می شود که برده ای ازاد شده است وی به مقام صحابی پیامبر و کتابت حدیث رسید و فرزند او اسامه ، از فرماندهان بزرگ سپاه اسلام بود . بلال حبشی نیز به فرمانداری مدینه رسید . در ادوار بعد ،قطب الدین ایبیک ،%برده ای بوده که امپراتوری بزرگ اسلام را در سرزمین هندوستان بنیان نهاد.
مارسل بوازار ،اسلام و حقوق بشر ،ترجمه دکتر محسن مویدی ،تهران ،دفتر نشر فرهنگ اسلامی 1358 ،ص 49
درباره این سایت